Jan over de D90 met Sigma 10-20mm

Ik ben een groothoek liefhebber. Veel informatie op 1 plaatje. De groothoek stand van de 18-50 lens is voor mij te beperkt. Ik vind ook de vertekening van een groothoek mooi. De compressie van het beeld. Kromming van lijnen. Vandaar mijn liefde voor de fisheye (zie elders op deze pagina's) die alles krom trekt om een compleet nieuwe blik op oude materie te werpen. De 10-20mm ultra groothoek is minder extreem. Het is een zogenaamde rectalineaire groothoek lens. De vervormingen zijn daardoor minder uitgesproken. Minder krommende lijnen. Maar wel beeld vullend op een karakteristieke manier.

Ken Rockwell is geen fan van Sigma lenzen. Maar ik snap eigenlijk niet goed waarom. Voor zover ik kan nagaan is mijn 10-20mm gestoken scherp. Het is een forse lens maar hij moet dan ook een DX formaat sensor helemaal uitlichten. F/3.5 is ook een redelijk forse lichtsterkte. Dat maakt de afmetingen allemaal wat groter. De officiele naam van de lens is Sigma 10-20mm F/3.5 EX DC HSM EX slaat op hun 'excellence' serie, herkenbaar aan de gouden ring net onder de filterdraad, DC slaat op Digital Compact (APS-C formaat) en HSM is de HyperSonic Motor voor het scherpstellen. Mijn 18-50 heeft geen eigen scherpstel motor en moet dus door de camera body aangedreven worden. Deze 10-20 past dus op alle Nikon modellen.

Deze lens is vlijmscherp. Dit gezegd hebbende moet ik de boel meteen even nuanceren. Er is een verschil in scherpte perceptie tussen groothoek- en tele-lenzen. Een telelens vergroot de delen van het onderwerp uit. De details worden dus uit elkaar getrokken. Hier is de scherpte dus makkelijk in te schatten en waar te nemen doordat details los van elkaar staan.
Bij een ultra groothoeklens gebeurt precies het omgekeerde: door de grote openingshoek (tot wel 110 graden horizontaal) wordt een behoorlijke breedte samengeperst op ca 4200 pixels. Je krijgt dus dat details gaan vervloeien. Heb je een panorama vanaf flinke afstand genomen, dan lijkt de lens minder scherp maar dat komt dan veelal door de grootte van de details in het onderwerp.

Aan voorbeeldfoto's geen gebrek met deze lens want, zoals gezegd, dit is mijn favoriete lens. Voor het gemak heb ik de foto's klikbaar gemaakt. Als je op een foto klikt opent de originele out-of-camera JPG in het venster. Je kan dan inzoomen op details.

De foto van de straatnaam borden is van hele korte afstand genomen. Als je inzoomt zie je dat de letters vlijmscherp zijn. Je ziet zelfs, in de blauwe achtergrond, een soort honingraat motief, die de retroflectie laag van de borden vormt. Op dit soort afstanden is goed te zien hoe vreselijk scherp de lens afbeeldt. De details staan ver genoeg uit elkaar om meerdere pixels te omvatten.

De tweede foto is de zijkant van "De heikese kerk" in Tilburg. Opname afstand circa 25 meter. Je kan de stenen van de kerk haarscherp zien zitten. Maar ook de torenhaan en de wijzers van de klok zijn duidelijk zichtbaar. Ook deze foto laat zien dat deze lens gewoon zonder meer scherp tekent.

De foto hieronder is de ingang van deze zelfde kerk. Ook hier weer vlijm- en vlijmscherpe foto's. Ieder detail is in beeld. Goede kleuren. En door de grote openingshoek kun je mooi symmetrische opnames maken die toch nog steeds veel in beeld brengen. De volle breedte van links tot rechts meet ca 10 meter. Ik heb de SB400 flitser gebruikt bij deze opname om de schaduwen in het portiek wat op te lichten. Ook hier weer een vlijmscherpe foto met goede kleuren en dankzij de flitser tot achter de deuren zicht.

De vierde foto (hierboven) is een overzichtsfoto van een groot gebouw. Een serie grote gebouwen. De toren op de achtergrond is het WestPoint gebouw (Ringbaan West, Tilburg). Het creme kleurige gebouw is een appartementen complex aan het Boksdoornerf en is ca 120 meter breed. Het voorfront is golvend, niet recht. Hier zie je de detail compressie van de ultragroothoek. De verticale muur aan de rechterkant lijkt naar binnen te vallen. De stenen zijn daar nog individueel zichtbaar. Ga je verder naar links, wordt de afstand tot de camera groter en is alles ook een beetje out of focus. En door de compressie vervallen de kleine details. Dat is inherent aan de groothoek. De scherpte is, zoals we uit de eerdere drie opnames weten, buitengewoon goed. De groothoek compressie komt hier tot uiting. Op gegeven moment is een voeg of een steen gewoon kleiner dan 2 pixels en vloeit alles in elkaar over.
Je ziet nog steeds voldoende details, je ziet alleen niet meer alle details. Het is ook helemaal niet de bedoeling om dergelijke foto's allemaal te pixelpeepen. Een opname zoals deze, op een 15" laptop, meet al gauw 16x24 cm. Een dergelijk flinke vergroting moet je op minimaal 60 cm afstand bekijken. En dan is het met 12 Mp een hele puike foto.